อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมกับการสร้างสรรค์ท่ารำโทนเพชรบูรณ์
CULTURAL INDENTITY WITH THE CREATION OF PHETCHABUN TONE DANCE
บทคัดย่อ
บทความวิจัยอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมกับการสร้างสรรค์ท่ารำโทนเพชรบูรณ์ครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อการสร้างสรรค์ท่ารำโทนเพชรบูรณ์ขึ้นใหม่โดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงคุณภาพในการสร้างสรรค์ และได้แรงบันดาลใจมาจากบทเพลงรำโทนเพชรบูรณ์ของผู้ช่วยศาสตราจารย์กมล บุญเขต อดีตผู้อำนวยการสำนักศิลปะและวัฒนธรรมมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์โดยหวังจะเผยแพร่ชื่อเสียงให้กับจังหวัดเพชรบูรณ์ในมุมกว้าง ให้ประชาชนในจังหวัดเพชรบูรณ์และผู้สนใจทั่วไปรู้จักเพชรบูรณ์มากขึ้น ไม่ว่าจะเป็น ประเพณี วัฒนธรรม แหล่งท่องเที่ยว อาหาร
ผลการวิจัยพบว่า การสร้างสรรค์ท่ารำโทนเพชรบูรณ์เป็น 1 ในบทประพันธ์จาก 11 บทเพลงเพลงรำโทนเพชรบูรณ์ของผู้ช่วยศาสตราจารย์กมล บุญเขต อดีตผู้อำนวยการสำนักศิลปะและวัฒนธรรมมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์ คือเพลงรำโทนเพชรบูรณ์ ผู้วิจัยจึงได้นำแนวคิดและแรงบันดาลใจดังกล่าวมาสร้างสรรค์เป็นผลงานการแสดงรำโทนเพชรบูรณ์ โดยใช้ท่ารำพื้นฐานนาฏศิลป์ไทย การใช้ลักษณะท่ารำ ภาษาท่า นาฏยศัพท์ การเลียนแบบลักษณะท่าทางของสัตว์ ผสมผสานการเคลื่อนไหวของร่างกายตามท่วงทำนองเพลง สื่ออารมณ์ด้วยกิริยาต่าง ๆ รำโทนเป็นการรำที่มีลักษณะเรียกว่า “รำตีบท” “รำวัฒนธรรม” “รำโจ๋ง” “รำวงแบบบท” การแต่งกายใช้รูปแบบชุดหนุ่มสาวนครบาลเพชรบูรณ์ การแสดงเป็นการรำเชิงเกี้ยวพาราสีกันระหว่าง ชาย-หญิง เป็นคู่ ๆ เคลื่อนย้ายเวียนไปเป็นวงกลมทวนเข็มนาฬิกา